کنجک گیاهی است که برای تهیه مکمل های غذایی با فیبر بالا و در انواع ژله ها و پودرها استفاده می شود.
این گیاه به طور سنتی در بسیاری از غذاها و طب چینی مورد استفاده قرار می گیرد، اما باید حقیقت ادعاهای موجود مبنی بر وجود مزایای سلامتی در گیاه کنجک را مورد بررسی قرار دهیم.
موضوعات مقاله عبارتند از:
کنجک چیست؟
معرفی و بررسی شش مورد از مزایای این گیاه
نحوه استفاده از گیاه کنجک
خطرات و ملاحظات
نگاهی اجمالی
کنجک چیست؟
گیاه کنجک دارای یک ریشه نشاسته ای همانند ریشه پیاز بوده و میزان فیبر رژیمی گلوکومنان بسیار بالایی دارد.
در حقیقت این قسمت از گیاه به عنوان مکمل های غذایی با فیبر بالا و در انواع پودر ها استفاده خواهد شد. در زیر به طیف وسیعی از محصولات مختلف که توسط ریشه گیاه کنجک به دست آمده و ساخته شده اند، اشاره خواهیم کرد:
آرد (پودر) کنجک:
این کار از طریق آسیاب کردن دانه های خشک شده کنجک به منظور تولید آرد برای ساخت رشته فرنگی مورد استفاده قرار می گیرد.
ژله کنجک:
بعد از پردازش بیشتر، آرد کنجک را می توان برای ساخت ژله یا آدامس نیز استفاده کرد و این مورد می تواند جایگزین ژلاتین برای مصرف غذا گردد.
فیبر محلول گیاه کنجک:
زمانی که ژله کنجک بیشتر تصفیه و خالص شود، می توان آن را به یک فیبر محلول تبدیل کرد و آن را به عنوان یک مکمل غذایی مورد مصرف قرار داد.
شش مورد از مزایای شگفت انگیز گیاه کنجک
گیاه کنجک دارای مزایای بسیاری بوده و ما در این مقاله قصد داریم تا به معرفی و بررسی شش مورد از آن ها بپردازیم. در نظر داشته باشید که بسیاری از این مزایا مربوط به مقدار بالای گلوکومنان و فیبر غذایی محلول در گیاه کنجک است.
مدیریت دیابت
تحقیقات نشان داده است که مصرف ترکیبی از گلوکومنان و درخت جنسان در آمریکا نشان دهنده بهبود دیابت نوع ۲ می باشد.
همچنین در بررسی های انجام شده سال ۲۰۱۵ مشخص شد که افراد مبتلا به دیابت با مصرف کمتر غذا می توانند سطح قند خون خود را افزایش دهند.
کاهش وزن
گلوکومنان تهیه شده از گیاه کنجک ممکن است برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، مفید باشد. مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۵ نیز حاکی از آن بود
که مکمل
فیبر غذایی محلول به افرادی که دچار
اضافه وزن هستند، کمک بسزایی خواهد کرد. افراد این مکمل را بخشی از یک رژیم غذایی متعادل و حاوی کالری تلقی می کردند.
این نوع فیبر به افراد کمک می کند تا با کاهش میزان تخلیه معده احساس راحتی نمایند.
محققان اثرات ناشی از مکمل گلوکومنان را با مکمل گوارا مقایسه نموده و دریافتند که مکمل گلوکومنانی باعث کاهش وزن شده و مکمل گوارا این اثر را در پی ندارد.
مطالعات زیادی در این زمینه انجام شده و در همه آن ها مشخص شد که استفاده از گیاه کنجک برای کاهش وزن بسیار مفید می باشد.
کلسترول
داشتن کلسترول بالا، احتمال بیماری قلبی و سکته مغزی را در افراد افزایش می دهد، از این روی توصیه می شود که افراد به مصرف فیبرهای محلول در آب به منظور کنترل کلسترول و وزن خود بپردازند.
مکمل های گلوکومنان می تواند به افراد در کنترل سطح کلسترول کمک نماید. طبق مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۸ مشخص شد
که گلوکومنان تاثیری مثبت بر میزان کلی کلسترول دارد، همچنین مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۷ به بررسی مقدار مصرفی گلوکومنان برای بهبود کلسترول پرداخت
و بر این طبق محققان دریافتند که روزانه مصرف ۳ گرم از آن به عنوان یک دوز برای فرد سودمند خواهد بود.
مشکل یبوست
مصرف مکمل گلوکومنان می تواند به تنظیم حرکات روده در فرد کمک کرده و از بروز یبوست جلوگیری نماید. مطالعه ای در سال ۲۰۰۶ نشان داد که دوز متوسطی از گلوکومنان می تواند
باعث افزایش ۳۰ درصدی تحرک روده در بزرگسالان شود. محققان همچنین دریافتند که مکمل های فیبر غذایی محلول باعث بهبود سلامت روده در افراد مبتلا به یبوست خواهند شد.
بررسی های اخیر نیز در سال ۲۰۱۷ حاکی از آن است که مصرف گلوکومنان موجب بهبود حرکات روده در کودکان مبتلا به یبوست می شود. با این حال، محققان خاطر نشان کردند که استفاده از گلوکومنان همیشه سبب تداوم مدفوع یا میزان موفقیت کلی درمان نخواهد شد.
ایجاد پوستی سالم
گلوکومنان همچنین می تواند به افرادی که تمایل به بهبودی سلامت پوست خود دارند نیز کمک نماید. طبق مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۳ مشخص شد که گلوکومنان به عنوان یک درمان موضعی برای آکنه مفید بوده و از این رو باعث بهبود سلامت کلی پوست خواهد شد.
ایجاد بهبود در زخم
گلوکومنان در بهبودی و سلامت پوست نقش مهمی داشته و به بدن در بهبود هر چه سریع تر زخم کمک خواهد کرد.
مطالعات انجام شده بر روی موش ها در سال ۲۰۱۵ نیز حاکی از آن است که مکمل های گلوکومنان باعث بهبودی زخم ها خواهند شد
زیرا آن ها از سیستم ایمنی بدن حمایت می کنند. با این حال هنوز هم تحقیقات بیشتری در رابطه با صحت این موضوع نیاز است.
چگونگی استفاده از این گیاه
مکمل های غذایی گلوکومنانِ ساخته شده از گیاه کنجک در اکثر فروشگاه های مواد غذایی یافت شده و در دسترس خواهند بود. در نظر داشته باشید که مقدار مصرفی این گیاه با توجه به دلیل مصرف و همچنین سن و سلامتی افراد متفاوت می باشد.
اداره غذا و دارو ایالات متحده (FDA)، مکمل های کنجک را تنظیم نمی کند، بنابراین افراد باید آن ها را از مراکز معتبر خریداری نمایند.
گاهی اوقات پودر حاصله از ریشه کنجک نیز به عنوان جایگزینی برای غذاهای دریایی، در غذاهای گیاهی استفاده خواهد شد.
گیاه کنجک همچنین به عنوان یک ماسک زیبایی صورت، برای آن هایی که خواهان پوستی دلپذیر و شفاف می باشند نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
در زیر به برخی از محصولات گیاه کنجک اشاره خواهیم کرد:
ژله میوه
آرد
رشته فرنگی
خطرات و ملاحظات
کنجک هنگاهی که به عنوان ژله میوه مورد استفاده قرار گیرد، می تواند خطر ابتلا به کم خونی را به ویژه در کودکان افزایش دهد،
زیرا آب اضافی را جذب کرده و به راحتی حل نمی شود. بنابراین نکته قابل توجه و حائز اهمیت این است که ژله کنجک را به طور کامل بجوشانید تا اطمینان حاصل شود که می توان آن را به راحتی مصرف کرد.
مکمل های کنجک بر میزان قند خون تاثیرگذار خواهند بود، بنابراین افراد مبتلا به دیابت باید قبل از استفاده آن ها با پزشک خود مشورت نمایند.
لازم به ذکر است؛ با توجه به اینکه مصرف کنجک باعث یبوست می شود، اما برخی افراد ممکن است پس از مصرف مکمل های آن دچار اسهال شوند.
نگاهی اجمالی
محصولات کنجک مزایای بسیاری را به خود اختصاص داده اند. آن ها می توانند به کاهش سطح قند خون و کلسترول کمک کرده و همچنین باعث سلامت پوست، روده، بهبود زخم و کاهش وزن شوند.
افراد بهتر است قبل از مصرف گیاه کنجک، و بروز یبوست و یا مشکلات احتمالی، با پزشک خود مشورت نمایند. توجه داشته باشید که کنجک حتما باید با آب مصرف شود تا از خطر خفگی جلوگیری شود.