روغن دانه کتان و خواصش

 خواص روغن دانه کتان

• مهمترین ویژگی روغن کتان پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی است. این روغن سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ است که از مهمترین ترکیبات موثر در کاهش LDL خون هستند. به طور کلی مصرف این روغن گیاهی، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته، تصلب شرایین و سخت شدن دیواره سرخرگ‌ها را کاهش می‌دهد.
• امگا ۳ موجود در روغن تخم کتان، با ممانعت از تجمع پلاکت‌های خون، باعث کاهش فشار خون در افراد مبتلا به پرفشاری خون می‌شود و سطح فیبرینوژن (ماده‌ای که با تغییرات باعث انعقاد خون می‌شود) را کاهش می‌دهد.
• از دیگر خواص روغن کتان، اثر ضد التهابی این روغن است. مصرف موضعی این روغن، به درمان بیماری پسوزیازیس (التهاب پوست، پوسته‌ریزی و اگزما) کمک می‌کند.
• استفاده از روغن بذر کتان در تسکین دردهای روماتیسمی و التهاب مفاصل مفید است و به کاهش التهاب، درد، سفتی و تورم مفصل کمک می‌‌کند. همچنین مصرف این روغن دردهای مکرر، ناگهانی و شدید مفاصل و ورم در بیماران مبتلا به نقرس را کاهش می‌دهد.
• تحقیقات جدید بر روی خواص روغن کتان نشان داده ست، مصرف این روغن، باعث کاهش چشمگیر التهابات روده بزرگ و درمان مشکلات روده‌ای می‌شود. به طور کلی میزان بالای فیبر موجود در این روغن تاثیر بسزایی در بهبود و تنظیم سیستم گوارش بدن دارد.
• مصرف روزی سه مرتبه و هر بار ۱۰ تا ۱۵ قطره روغن کتان برای لاغری و کاهش وزن مفید است.
• روغن تخم کتان سرشار از مواد آنتی‌ اکسیدان و استرول‌های گیاهی است و در نتیجه  نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارد.
• روغن کتان به دلیل داشتن موسیلاژ بسیار بالا، نرم کننده بسیار خوبی است و در درمان یبوست تأثیر دارد. همچنین در درمان بیماری‌های مجاری ادرار و زخم معده مفید است.
• استعمال موضعی روغن دانه کتان بر روی پوست سر و ریشه مو، باعث تقویت مو و کمک به درمان ریزش مو خواهد شد.
• در طب سنتی از روغن کتان در رفع سوختگی ها و کمک به درمان سریعتر محل سوختگی استفاده می‌شود.
• استفاده از روغن بذر کتان به شکل موضعی و ماساژ بدن با این روغن، در زنان موجب کاهش دردهای قاعدگی و کاهش علائم یائسگی می‌شود.
• جالب است بدانید از خواص روغن کتان امروزه در درمان بیماری‌های ناشی از اختلالات خود ایمنی نظیر بیماری ام اس استفاده می‌شود.

روغن کتان چیست؟

روغن دانه کتان از دانه‌های رسیده و خشک شده‌ گیاه کتان استخراج می‌شود و به رنگ زرد کهربایی است. این روغن را به دور روش پرس سرد و پرس گرم از پوشش داخلی بذر کتان استخراج می‌کنند. روغن خام استخراج شده از بذرهای کتان به روش پرس سرد، دارای رنگ زرد کم رنگ، بدون بو و مزه است و روغن استخراج شده به روش پرس گرم که در نتیجه جوشاندن بذر و همراه با حرارت و فشار است، به رنگ زرد تیره و دارای مزه‌ تلخ و بوی غیر ‌مطبوع است. روغن کتان حاصله توسط پرس سرد را “Flax seed oil”  می‌نامند که مصارف خوراکی نیز دارد و روغن کتان حاصله از پرس گرم و حلال را روغن “Lin seed oil” می‌نامند که مصارف صنعتی داشته و برای مصارف خوراکی استفاده نمی‌شود.

طریقه مصرف روغن کتان

روغن دانه کتان به شکل مایع و یا به شکل روغن سافت ژل به صورت کپسول مکمل غذایی مصرف می‌شود. نکته مهم در مورد طریقه مصرف روغن کتان، این است که این روغن به حرارت حساس بوده و به همین دلیل لازم است دقت شود از این روغن نباید در پخت و پز استفاده کرد و به صورت غذایی تنها می‌توان به غذایی مانند سالاد آن را اضافه نمود.
برای نگهداری روغن کتان در منزل باید از ظروف شیشه‌ای تیره رنگ استفاده شود و آن را دور از نور و در یخچال نگهداری نمود.

 مضرات روغن کتان (موارد احتیاطی و منع مصرف)

1. مصرف دانه کتان و روغن آن به ویژه در مقادیر زیاد در برخی افراد منجر به عدم جذب ویتامین‌ها، نفخ معده، اسهال و حتی مسمومیت می‌شود.
2. زیاده‌روی در مصرف این ماده غذایی برای افراد مبتلا به شب کوری مضر است.
3. استفاده از این روغن در برخی افراد باعث ایجاد حساسیت می‌شود.
4. اگرچه تاکنون بر روی عوارض مصرف روغن کتان در بارداری گزارشی نشده است ولی توصیه می‌شود در مصرف این روغن در دروان بارداری و شیردهی احتیاط شود.

منابع: کتاب طرز تهیه و خواص درمانی روغن‌های گیاهی، سایت نیک و نو